زندگینامه معلم سوم ،علامه حکیم میرداماد قدس سره متخلص به اشراق(قسمت دوم)

زندگینامه معلم سوم ،علامه حکیم میرداماد قدس سره متخلص به اشراق(قسمت دوم)

قسمت دوم

زندگینامه فیلسوف سترگ و نابغه بزرگ ریاضی دان وحکیم دوران ؛معلم سوم؛

فقیه ومحدث ومجتهد ربانی وعارف اشراقی ، علامه میر محمد باقر داماد ، معروف به میرداماد قدس سره

🔻🔻مرحوم علامه میرداماد در کلیه علوم اسلامی متبحر و استاد بود و در جمیع رشته های علمی،  کتاب و رسائلی نوشته است و مجموع کتب و رسائل و حواشی که بر کتابهای مختلف مرقوم داشته متجاوز بر ۹۰ کتاب و رساله می‌باشد و تاکنون قریب ۳۵ جلد از آنها به چاپ رسیده و امید است که به همت و پشتکار و جدیت فرزندان و نسل وی و دانشمندان علوم الهی که فرزندان معنوی او می باشند بقیه آثار او نیز به چاپ برسد و از این راه ، دیده اهل تحقیق به معارف و اشراقات و آراء برهانی و ذوقی و فقهی و… از این علامه فرزانه ، روشن شده و مقام علمی و اجتماعی آن حکیم یگانه ، بهتر و بیشتر روشن گردد.

🌴🌴ایشان در علوم مختلف فلسفی و عرفانی و فقهی و اصولی و رجالی و تفسیری و حدیثی و همچنین علوم مرموزه مثل علم اعداد و حروف و ریاضیات و نجوم ، به اجتهاد رسیده و از این جهت ایشان به معلم سوم معروف می باشد.

موضوعاتی که علامه حکیم میرداماد قدس سره در آن کتاب و رساله تألیف نموده و یا تعلیقه و حاشیه دارد عبارتند از کتابهای ادبی ، ادعیه و زیارات ، تفسیر، حدیث ، رجال و درایه ، ریاضی ، هیئت ، فقه ، اصول ، منطق ، ولایت ، امامت ، حکمت و فلسفه که اساس کار و عمده تخصص ایشان در آن است.

🌴🌴اسامی بعضی از تألیفات مرحوم حکیم میرداماد قدس سره

۱-افق المبین در حکمت*

۲-تعلیقه بر اصول کافی (مطبوع)*

۳-تفسیر سوره اخلاص (مطبوع)*

۴-جذوات در حکمت به فارسی (مطبوع)

۵-حبل المتین در حکمت*

۶-دیوان اشعار به فارسی و عربی (مطبوع)

۷-رساله در وجوب نماز جمعه (مطبوع)*

۸-الرواشح السماویه فی شرح الاحادیث الامامیه (مطبوع)

۹-السبع الشداد در اصول فقه (مطبوع)*

۱۰-سدره المنتهی در تفسیر سوره‌های «حمد ، جمعه ، منافقون»*

۱۱-شارع النجاه در ابواب عبادات به فارسی (مطبوع)*

۱۲-شرح صحیفه سجادیه (مطبوع)

۱۳-شرعه التسمیه در نهی از نام بردن اسم مبارک حضرت حجه بن الحسن العسکری علیه السلام به نام اصلی ایشان

۱۴-صراط المستقیم فی ربط الحادث بالقدیم در  فلسفه

۱۵-ضوابط الرضاع در فقه (مطبوع)

۱۶-عیون المسائل علی اللطائف الدقائق در فقه (مطبوع*)

۱۷-کلمات القصار (مطبوع*)

۱۸-مشرق الانوار مثنوی (مطبوع*)

۱۹-نبراس الضیاء در مسئله بداء(مطبوع)

۲۰-قبسات العقول که مهمترین کتاب فلسفی ایشان می باشد .(مطبوع)

۲۱-تقویم الایمان در فلسفه(مطبوع)

 ۲۲-شرح تقدمه تقویم الایمان در فضائل حضرت امیرمومنان علی علیه السلام(مطبوع)

🌴🌴عموم کتب و رسائل مرحوم حکیم میردامادقدس سره از تحقیقات علمی و مباحث فلسفی و مشکلات معانی احادیث و ایضاح فوائد فقهی بحث شده و بیانگر احاطه علمی و جامعیت آن عالم جلیل و فیلسوف بزرگوار می‌باشد بیشتر عبارات و جملات که آن بزرگوار در کتب خود مرقوم داشته طوری است که قابل درک اهل فن بوده و دیگران که فقیه یا حکیم و فیلسوف نیستند نمی‌توانند از آن بهره‌مند شوند حتی باید گفت عمده کتابهای ایشان را کسانی می توانند استفاده کنند که سالهای متمادی در علوم عقلی و نقلی کوشش نموده و به مدارج عالیه رسیده اند و فهم کلام ایشان بر کسانیکه در فلسفه و فقه به علوم دیگر توغل و انغمار و اجتهاد داشته اند میسر است و لاغیر و از این جهت عده ای از مدعیان بر این عالم ربانی طعنه زده و سخنانی که بیانگر بی ادبی و بی اطلاعی آنان از دانش است بر زبان جاری می کنند.

🌴🌴یکی از شعراء ‌زمان جناب میرداماد درباره کتاب «صراط المستقیم» این حکیم سترگ گفته است:

صراط المستقیم میرداماد               مسلمان نشنود کافر مبیناد

 این شعر اگر چه از جهت محتوایی غلط و نوعی بی ادبی به ساحت این علامه نحریر و بارع است چرا که کافر اگر اینگونه علوم و معارف را ببیند و با چشم کفر به آنها نظر کند در انکار و کفر خود سخت تر خواهد شد الا آنکه به انوار آن معارف الهی پرده های ضخیم کفر از چشم عقل او کنار رفته و هدایت گردد و مسلمان نیز با حفظ معنای اسلام و با توجه به محتوای حقیقت اسلام ، اگر به این معارف آشنا شود و مقدمات اولیه را طی نموده باشد بر درجات علوم و معارف وی افزوده خواهد گشت چرا که نتیجه تمام آنچه این حکیم وارسته نگاشته است خدمت به آستان عترت طاهرین علیهم السلام و قرآن مبین و در راستای فهم معارف آنان است ولی قطع نظر از مطالب مذکور و همچنین قطع نظر از اهانت هایی که عده ای از جَهَله یا مغرضین به مبانی دینی و علوم متعلق به عترت و قرآن می نمایند این بیت شعر کنایه از صعوبت درک معانی دقیق و لطائف علمی آن کتاب شریف است.

 چرا که ایشان به این مسأله واقف بودند که اگر کتابهای فلسفی و عرفانی خویش را با صعوبت و با اصطلاحات علمی ننویسند ، افرادی که قابلیت فهم این مطالب را ندارند شروع به ایرادهای غیر علمی و اهانت می نمایند چنانچه چنین برخوردی را با شاگرد وی حکیم ملاصدرا نموده و مرحوم میرداماد قدس سرهما به جناب صدرالمتألهین تذکار این مطلب را دادند ….

ادامه دارد…